Molekularna analiza gena MECP2 u bolesnica sa sindromom Rett

Mutacije u genu MECP2, smještenom na kromosomu Xq28, uzrokuju Rettov sindrom, najčešći uzrok intelektualnih poteškoća u žena. Uz klasični oblik, mutacije u ovom genu kod ženske djece mogu uzrokovati atipični Rettov sindrom te blage poteškoće u učenju. Do danas je otkriveno više od 390 patogenih mutacija, a 8 najčešćih čini više od 50% svih mutacija. C-terminalna domena gena je sklona malim delecijama (20-100 pb) koje čine oko 7% patogenih mutacija. Pronađene su i velike delecije (kilobazne veličine) koje brišu cijele egzone, a nalazimo ih u 8% bolesnica s klasičnim i u 3% s atipičnim Rettovim sindromom. Cilj je prikazati novije strategije molekularnog testiranja gena MECP2 u bolesnica sa sumnjom na Rettov sindrom. Dvosmjerno sekvenciranje cijele kodirajuće regije gena MECP2 detektira mutacije koje uzrokuju bolest u ~80% bolesnika s klasičnim Rettovim sindromom. Česte mutacije u egzonima 3 i 4 gena MECP2 ispituju se tehnikama probira osnovanim na PCR-u i sekvenciranjem, a kvantitativnim tehnikama, poput metode višestrukog umnažanja vezanih sondi, testiraju se veliki rearanžmani. Spektar fenotipova s mutacijama u genu MECP2, osim klasičnog i atipičnog Rettovog sindroma, obuhvaća i druge neurološke poremećaje, a u manjem dijelu bolesnika s Rettovim sindromom ne nalazimo mutacije u genu MECP2. Stoga otkrivanje mutacije u MECP2 može potvrditi kliničku dijagnozu, ali je ne može u potpunosti isključiti. Molekularno testiranje pogotovo je važno u razjašnjavanju dijagnoze atipičnih oblika. Strategija molekularnog ispitivanja Rettovog sindroma: 1. sekvenciranje kodirajuće regije gena MECP2, 2. testiranje nekodirajuće regije MECP2, 3. probir na velike rearanžmane MECP2 i 4. testiranje gena CDKL5 i FOXG1 uključenih u inačice Rettovog sindroma.

Ključne riječi: Rettov sindrom; MECP2; mutacije; delecije
Kategorija: Pregled
Broj: Vol. 57, No 4, listopad - prosinac 2013
Autori: Ivona Sansović, Katja Dumić Kubat, Ingeborg Barišić
Referenca rada: Paediatr Croat. 2013;57:390-7
DOI: http://dx.doi.org/10.13112/PC.2013.14

Opširnije